Veterinerlerden Uyarı: Kıbrıslı Türk’te Deli Dana Vakası – Önlemler Acilen Alınmalı

Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Birliği ve Kıbrıs Türk Veteriner Hekimler Sendikası, Güney Kıbrıs’ta bir Kıbrıslı Türk’te varyant Creutzfeldt-Jakob Hastalığı’nın (vCJD – Deli Dana) tespit edilmesinin ardından yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, Kuzey Kıbrıs’ta hayvansal gıda üretim zincirinde hijyen, biyogüvenlik ve halk sağlığı önlemlerinin acilen gözden geçirilmesi gerektiği vurgulandı.

Prion hastalıklarının; sığırlarda görülen Sığır Süngerimsi Ensefalopatisi (BSE – Deli Dana), koyun ve keçilerde görülen Scrapie ve insanlarda ortaya çıkan vCJD gibi ölümcül sinir sistemi bozukluklarını kapsadığı belirtildi. Bu hastalıkların beyinde geri dönüşü olmayan dejenerasyona yol açtığı ve uzun kuluçka süresi nedeniyle yıllarca fark edilmeden yayılabildiği hatırlatıldı.

Açıklamada, Güney Kıbrıs’ta BSE ve Scrapie’ye karşı Avrupa Birliği standartlarında eradikasyon ve gözetim programlarının uygulandığı, riskli dokuların gıda zincirine girmesinin yasaklandığı ifade edilirken, Kuzey Kıbrıs’ta bu hastalıklara karşı ne ulusal tarama programı ne de önleyici eylem planı bulunduğuna dikkat çekildi.

Veteriner Hekimler Birliği, alınması gereken öncelikli önlemleri şu şekilde sıraladı:

Ruhsatsız ve denetimsiz mezbahaların kapatılması, mevcut mezbahaların hijyen ve mevzuata uygun hale getirilmesi.

Prion hastalıkları açısından riskli organların gıda zincirine girmesinin engellenmesi ve güvenli şekilde imhası.

BSE ve Scrapie için düzenli tarama ve laboratuvar testlerinin başlatılması.

Küçükbaş hayvanlarda Scrapie’ye karşı genetik dirençli hatların belirlenip yaygınlaştırılması.

Veteriner Dairesi’nin mali ve personel kapasitesinin artırılması.

Açıklamada, halkın paniğe kapılmasını gerektiren bir durum olmadığı, kayıtlı ve veteriner hekim denetimindeki mezbahalardan temin edilen et ve süt ürünlerinde tüketim kısıtlamasına gerek bulunmadığı vurgulandı. Hastalığın insandan insana bulaşmadığı, riskin yüksek riskli dokuların gıda zincirine girmesinin engellenmesiyle kontrol altına alınabileceği ifade edildi.

“Prion hastalıklarında erken önlem hayat kurtarır. Bilimsel bilgiye dayalı, şeffaf ve kararlı bir mücadele ile bu risk ortadan kaldırılabilir” denilen açıklamada, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı başta olmak üzere tüm yetkililere, bilimsel temelli önlemleri ivedilikle hayata geçirme çağrısı yapıldı.